AUTOGAZ 2010

[Gerard Bartłomiejczyk]

AUTOGAZ 2010
Tekst ukazał się w Vanekstra Nr 4/2010
Wstęp
Na przełomie miesięcy lutego i marca odbyły się w Warszawie dwie bardzo ważne imprezy branży autogazu. Pierwsza z nich w dniach 26-27 lutego pod nazwą LPG & CNG SHOW 2010 w Warszawskim Centrum Wystawienniczym EXPO XXI przy ul. Prądzyńskiego 12/14. Druga wpisana już do corocznego kalendarza po raz XIV zebrała uczestników Międzynarodowego Forum Gazowego LPG & CNG 2010 w gościnnych progach Hotelu Sofitel Victoria w dniach 10-11 marca.
Oba wydarzenia przyciągnęły wielu wystawców i gości zagranicznych. Prezentowały rynek autogazu w Polsce i na Świecie. Wzięło w nich udział wielu producentów elementów instalacji samochodowych LPG jak i zakłady montażu posiadające w swoich ofertach osprzęt do CNG. Swoich przedstawicieli i stoiska mieli między innymi; INiG, KME, KRI, VITKOWICE MILMET, Elpigaz, LANDIRENZO, RAGASCO, Gal-gaz, SENEXPO, ZWM CZAJA, BarMalGas, KRYPTON, AG Auto Gaz Centrum, it GAS, i wielu innych. Oferta była kompletna. Wystawcy prezentowali filtry, parowniki i reduktory, złącza motoryzacyjne, zbiorniki, butle, samochody i pojedyncze rozwiązania dla stacji paliwowych. Te ostatnie będą jeszcze prezentowane podczas XVII Międzynarodowych Targów Stacja Paliw 2010, które odbędą się w dniach 12-14 maja również w EXPO XXI. Pojawią się na nich producenci cystern, elementów stacji, oraz jej zaplecza technicznego i gastronomicznego. Wszystkich tych elementów, które stanowią dopełnienie oferty już zaprezentowanej.
Wspólne osiągnięcia
Imprezy przyciągnęły kilkutysięczną grupę odwiedzających. Pokazały trendy rynkowe. Głównym okazuje się dbałość o jakość i zaspokojenie potrzeb klienta, który ma słuszne coraz większe wymagania. Branża autogazu „wyszła już z lasu” jak powiedział jeden z prelegentów. Stacje z nieutwardzonym podłożem i brakiem zaplecza socjalno-gastronomicznego nie mają już racji bytu. Montaż instalacji też wymaga poprawy jakości. Instalacja fabryczna gazu ziemnego w pojazdach postawiła poprzeczkę wysoko dla LPG. Klient oczekuje rozwiązań z zachowaniem podobnych standardów. Elementów instalacji autogazu tak rozmieszczonych i ukrytych, aby nie były widoczne. Przy jednoczesnym zachowaniu ich funkcjonalności i podniesieniu standardów. Dla instalacji LPG ma to być zaniechanie umieszczania wlewu gazu w miejscu tak trudno dostępnym jakim jest np. montaż pod zderzakiem. Rezygnacja z takiego umiejscowienia umożliwia tankowanie samochodu w pozycji stojącej i wyprostowanej. Eliminuje możliwość zabrudzenia odzieży osoby tankującej pojazd. Należy zrobić wszystko, aby pojazd doposażony w instalację autogazu przypominał instalację fabryczną. Najlepiej żeby wlew LPG znalazł się w sąsiedztwie wlewu benzyny pod wspólną klapką osłonową. Skoro producent może tak go umieścić to warsztat powinien zaspokoić takie oczekiwania przy zachowaniu gwarancji na pojazd nowy. Jeżeli w komorze silnika fabrycznie dokonany montaż instalacji gazu sprawia trudność ze zlokalizowaniem poszczególnych jej elementów należy się postarać, aby konwersja była równie niewidoczna. Należy używać elementów instalacji identycznych, lub bliźniaczych jak te zastosowane przez producenta samochodu.
Obsługa serwisowa wykonywana przez punkty montażu instalacji gazowych w pojazdach musi iść z duchem czasu. Oznacza to systematyczne inwestowanie w osprzęt diagnostyczny. Wyposażenie warsztatu to nie tylko narzędzia mechaniczne. To wszelkiego rodzaju interfejsy i modemy podłączone do komputera z wszechstronnym oprogramowaniem. Nie wystarczy już dokonać ustawień mapy silnika jedynie na paliwie gazowym. Klient oczekuje kompleksowych ustawień dla obu paliw. Warsztat musi zdiagnozować i usunąć wszelkie usterki. Służą do tego takie urządzenia jak skanery diagnostyczne prezentowane na targach. Właśnie dzięki nim warsztaty mogą wykonać diagnostykę pokładową zarówno instalacji gazowej jak benzynowej, wszystkich elementów odpowiedzialnych za sterowanie pracą silnika. Dzięki nim można poznać wszelkie kody usterek instalacji. Jeżeli tej prostej zależności nie zrozumieją warsztaty to wypadną z gry. Instalacje fabryczne gazu wymagają właśnie takiego, dodatkowego osprzętu. Brak takich urządzeń w warsztacie sprawi, że klient w nim się nie pojawi. Jeżeli warsztat nie wykona kompleksowej obsługi i diagnostyki kierowca kolejnym razem go nie odwiedzi swoim samochodem. Z takim przesłaniem zwrócił się do zakładów montujących autogaz podczas wystąpienia na SHOW prelegent z ramienia Elpigaz Sp. z o.o. zatytułowanym „Najnowsze rozwiązania w zakresie samochodowych instalacji LPG i CNG. Zaprezentował przewagę instalacji fabrycznych nad obecnym montażem warsztatowym. Zademonstrował komfort jaki daje przemyślana w drobnych szczegółach instalacja fabryczna na tle zamontowanej byle jak w warsztacie. Apelował, aby zwrócono uwagę na jakość i spełnienie wymogów prawnych na jakich świadczą usługi partnerzy. Jeden nierzetelny warsztat może zepsuć wizerunek tego rynku. Dlatego nie powinno się tolerować warsztatów odbiegających od norm i standardów. Oznacza to zaprzestanie z nimi współpracy. Nawet jeśli pozornie ich wykluczenie z rynku spowoduje chwilowy spadek zysku wywołany zaprzestaniem kontaktów handlowych. Wnosił, aby nie dostarczać do takich punktów podzespołów i elementów instalacji gazowej, zbiorników gazu, złączek, reduktorów, itp. Zaowocuje to w przyszłości spełnieniem oczekiwań klienta.
Zabezpieczeniem jakości paliwa LPG zajął się Instytut Nafty I Gazu z Krakowa, którego przedstawicielka zwróciła uwagę w kolejnym wystąpieniu na możliwą zawartość różnych zanieczyszczeń. W tym również chemicznych, które potencjalnie mogą pogarszać jakość LPG. Spełnienie wymagań specyfikacji PN-EN 589:2009 nie gwarantuje braku negatywnego oddziaływania na silnik i układ instalacji. Norma nadal nie określa składu chemicznego LPG. A to oznacza, brak precyzyjnych, stałych ustawień regulacyjnych pracy silnika. Skoro nie wiemy jaka mieszanka jest podawana do cylindra. Może to spowodować złą pracę sondy lambda, zatykanie się filtrów paliwowych, wtryskiwaczy. Gromadzeniem się nagaru. Podsumowując stwierdziła, że jakość gazu płynnego oferowanego na stacjach zdecydowanie jest lepsza w stosunku do lat poprzednich.
Gaz ziemny jako paliwo motoryzacyjne CNG umacnia w Polsce swoją pozycję. Jest nadal prezentowany jeszcze niejako informacyjnie, gdyż nadal stanowi on marginesową działalność. Wielu twierdzi, że można go wyeliminować z rynku prostymi sposobami. Jednak żyjemy w czasach, które nie pozwalają nam na kreowanie rynku wyłącznie własnymi zasadami. W chwili obecnej wiele samochodów jest sprowadzanych z napędem na CNG przez osoby prywatne. Tego nikomu zahamować się już nie da. Koncerny motoryzacyjne mają w swojej ofercie wiele takich pojazdów, a ofertę wzbogacają o kolejne. O tym, że nabywa się taki pojazd decyduje niewysoka cena jego zakupu i niskie koszty późniejszej jego eksploatacji. Czasem tylko przypadek wywołany pierwszym wrażeniem, czy jego funkcjonalność sprawi, że takie auto pojawia się w naszym kraju. To wraz z wprowadzaniem do oferty krajowej przez dealerów, samochodów z fabrycznymi instalacjami na gaz ziemny powoduje tworzenie polskiego rynku CNG. Określone marki takich pojazdów odnotowują wyraźny wzrost sprzedaży wyłącznie modeli zasilanych gazem ziemnym przez salony w których pobliżu otwarto stację tankowania CNG. Próbę zjednoczenia rynku CNG podjęło aktualnie Forum Użytkowników Pojazdów Zasilanych Sprężonym Gazem Ziemnym zmieniając i wzbogacając swoją internetową stronę www.cng.auto.pl. Nie było to jedyne źródło informujące o autogazie. Podczas obu tych wydarzeń był obecny portal internetowy „Gazeo” zrzeszający wielu użytkowników branży autogazu.
Różnice
SHOW wykorzystało walory jakie oferuje dużej powierzchni hala wystawiennicza. Umożliwiło zaprezentowanie samochodów zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz hali wystawowej. Największą ofertę demonstrowanych pojazdów miało w tym zakresie LANDIRENZO POLSKA. Swoje stoiska mieli przedstawiciele prasy poruszającej zagadnienia CNG i LPG między innymi „Jazda za grosze”, „Czas na gaz”. Elpigaz jako jeden z najważniejszych podmiotów branży udostępniał swoje nowości. Układ umożliwiający wzorem DUAL-FUEL CNG, jednoczesne zasilanie silnika gazem LPG i olejem napędowym. To rozwiązanie wymaga na pokładzie pojazdu dwóch układów paliwowych. Zasilania olejem napędowym silnika wysokoprężnego i propan-butanem w czasie jednego suwu pracy silnika, ale w odpowiednich dawkach i określonych pozycjach tłoka. Pozwala dokonać oszczędności dzięki zastąpieniu określonych ilości ON tańszym gazem LPG. Przedstawił nowe zbiorniki toroidalne w najczęściej spotykanych kolorach nadwozi, którym prestiżu dodawała powłoka metalizująca. Kolejną nowość stanowił zbiornik LPG o dużej pojemności przeznaczony do montażu w samochodach ciężarowych.
Prezentowano gaz ziemny przez pryzmat stoiska Instytutu Nafty i Gazu z Krakowa, a zagadnienie związane z jego dystrybucją w postaci głównie LNG i LCNG przez firmę KRI z okolic Poznania. To nowatorskie w Polsce rozwiązanie tankowania CNG ze zbiorników gazu skroplonego, odcinające stację taką od przebiegu sieci gazowniczej mimo, że ta technologia stosowana jest na świecie od wielu lat znalazło u Organizatorów SHOW uznanie. Podczas wręczenia nagród INPRO 2010 dla najciekawszych produktów prezentowanych podczas targów wśród wyróżnionych znalazło się to właśnie rozwiązanie. Stoisko firmy cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem. Imprezie towarzyszyły tylko trzy prezentacje jakich dokonano w części merytorycznej tego branżowego wydarzenia. Dwie dotyczyły prognoz dla rynku LPG, przedstawiono raporty z których wynika, że branża rozwija się. Zaprezentowano głębokie analizy kształtowania się popytu na autogaz uwzględniające ilości samochodów nowych i użytkowanych. Wpływu wzrostu cen benzyn na kształtowanie wzrostu zainteresowania LPG. Z prezentacji wynikało, że ilość zakładów dokonujących montaży instalacji autogazu zmniejszyła się na przestrzeni ostatnich lat. Odnotowuje się widoczny spadek ilości czynnych stacji tankowania LPG. Szacuje się, że do końca bieżącego roku może ubyć ich jeszcze około dwustu. Nie ma to jednak całkowitego wpływu na ilość pojazdów poruszających się po naszych drogach na paliwie gazowym. Według danych jakimi dysponuje Koalicja Na Rzecz Autogazu którą zaprezentował w prelekcji osobiście Prezes Zarządu pan Jacek Okoński liczba samochodów zasilanych LPG jest z roku na rok coraz większa.
Debiut imprezy został przyjęty pozytywnie. Skierowano ją do potencjalnego i obecnego użytkownika autogazu. Nie obyło się więc bez konkursów z nagrodami i przyciągnięcia zwiedzających ciekawymi pomysłami marketingowymi. Uczestnicy mogli spróbować swoich sił w symulatorze formuły I, który wabił wszystkich do stoiska LPG TECH.
Zapowiedziano jej cykliczną kontynuację. Szkoda, że nie wykorzystano tylko jej sąsiedztwa z nowo wybudowaną stacją tankowania CNG przy ul. Prądzyńskiego.

Forum wpisane jest już od dawna do jednej z najważniejszych imprez branży autogazu w Europie. Towarzyszy mu zawsze wielozagadnieniowa część konferencyjna. Wzbogacona została o szkolenia przeznaczone dla warsztatów montażu instalacji gazu w samochodach i konferencję prasową która zgromadziła licznych dziennikarzy prasowych i telewizyjnych. Dokonano prezentacji rocznego raportu Polskiej Organizacji Gazu Płynnego. Miejsce konferencji samo w sobie podnosi jej prestiż. Dlatego obecni byli na niej przedstawiciele najważniejszych światowych organizacji autogazu. LPG reprezentowany był przez Światowe Stowarzyszenie LPG, Europejską Organizację Gazu Płynnego, a dorobek CNG prezentowało Stowarzyszenie NGVA Europe. Stanowiło to podstawy merytorycznych dyskusji i prezentacji osiągnięć na polu autogazu. W części szkoleniowej dedykowanej montażystom instalacji gazowych w pojazdach przydatnych rad udzielał między innymi specjalista ds. technicznych z Auto Gaz Śląsk pan Bartosz Flekiewicz. Prezentowano dużo pojemnościowe zbiorniki na LPG przeznaczone dla samochodów ciężarowych. Te zbiorniki oferowane przez Elpigaz z powodzeniem mogą stanowić stacjonarne źródło energii dla gospodarstw domowych. Można je w bardzo prosty sposób zamontować do ramy pojazdu jak i do betonowej podstawy. Zaletą ich jest takie rozmieszczenie osprzętu zbiornika, że nie wystaje on poza jego obrys i może pracować prawidłowo w różnych pozycjach. Takie podwójne zastosowanie powinno wywołać dodatkowe zainteresowanie propan-butanem.
CNG dla równowagi prezentował zbiorniki stalowe i kompozytowe. Butle stalowe znalazły się tradycyjnie na stoisku krajowego wytwórcy mieszczącego się w Sosnowcu, który po ostatnich zmianach w firmie występuje pod nazwą Vitkovice Milmet S.A. Natomiast butle kompozytowe na gaz ziemny oferowała firma Ragasco, będąca dostawcą ich dla mercedesa do modelu B 170 NGT. Co ciekawe można było podziwiać takie zbiorniki na stoisku sąsiednim firmy Cavagna Group, która jest przede wszystkim światowym liderem w produkcji zaworów gazowych.
LPG jest paliwem dominującym obecnie na polskim rynku instalacji gazowych dlatego przeważająca część referatów dotyczyła jego. Stara się o uzyskanie statusu paliwa ekologicznego. Aby wzorem CNG, które jest tak klasyfikowane na świecie otrzymać wsparcie instytucji rządowych (w Polsce sprężony gaz ziemny nadal nie jest doceniany za swe walory ekologiczne). Za ustanowieniem takiego statusu występował osobiście Prezes Elpigaz pan Grzegorz Jarzyński, który pełni obowiązki Przewodniczącego Komisji Autogazu w POGP. W swojej prezentacji zatytułowanej „Stabilizacja czy nasycenie – warunki dalszego rozwoju branży” zawarł wszelkie aspekty opisujące aktualny stan rynku LPG, który rośnie w siłę dzięki pozyskiwaniu nowych klientów i nowych obszarów rynku. Wykorzystuje coraz nowsze technologie, które znajdują zastosowania również w pojazdach specjalnych; motorowerach, łodziach. Omówił szeroko czynniki stymulujące rozwój, sprzyjające uwarunkowania prawne, efekty ekologiczne, oraz politykę podatkową pozwalającą na uzyskanie preferencji dla samochodów zasilanych LPG. Rozwój tego rynku spowodowany jest ograniczeniem kosztów użytkownika samochodu. LPG stał się sposobem na kryzys. Zdobył zaufanie klientów. Należy kontynuować utrwalanie pozycji dla tego paliwa poprzez praktykę aut firmowych na LPG i we współpracy z producentami samochodów. Przewidywania na kolejne dziesięć lat są bardzo obiecujące.
W niekonwencjonalny, lecz bardzo prosty sposób posługując się Delta FUEL GIFT przedstawił zwrot kosztów adaptacyjnych pojazdu, poprzez pokrycie jego kosztów zakupu, obrazując zakup nowego auta tej samej klasy, bądź wyższej.
CNG tradycyjnie miało swój panel dyskusyjny zatytułowany „Rynek szans i barier”. W tym roku mimo, że zaplanowano kilka prelekcji odbyła się jedna „Gaz ziemny i biogaz – najlepsze rozwiązania dla transportu miejskiego”. Pokazała europejskie trendy zaostrzające zmniejszenie emisji z rur wydechowych naszych pojazdów, szczególnie dokonywanej przez transport ciężki. Najprostszym sposobem na niezaprzeczalną poprawę powietrza w dużych aglomeracjach miejskich jest wprowadzenie komunikacji miejskiej na sprężonym gazie ziemnym. Jest już realizowanych kilka programów europejskich wspierających proekologiczną politykę transportową. Realizowanie wywozu odpadów komunalnych pojazdami na biometanie, bliźniaczemu paliwu CNG gwarantuje nie tylko spełnienie coraz ostrzejszych wymogów norm czystości spalin, ale pozwala zagospodarować energię traconą w Polsce bezpowrotnie. Chodzi o emisję metanu z wysypisk komunalnych do atmosfery. Zwiększa się przez to dziura ozonowa. Tymczasem chociażby Madryt tym biometanem zasila 445 śmieciarek co pozwala zmniejszyć emisję roczną CO2 o 2.069.440 kg. Metan jest doskonałym paliwem napędowym. Ogranicza koszty paliwa o 30% na każdym kilometrze. Może dać i energię elektryczną dla całego wysypiska. Takiej prezentacji dokonał Generalny Dyrektor Stowarzyszenia NGVA Europe pan Manuel Lage. Podkreślał, że efekty można osiągnąć poprzez współpracę rządu, dostawców gazu i pojazdów z fabrycznymi instalacjami. Tam gdzie ta współpraca funkcjonuje wzrost liczby pojazdów zasilanych CNG i nowo otwartych stacji jest widoczny. Za przykłady podał Niemcy, Francję i Włochy, jako kraje gdzie ta współpraca układa się najlepiej. Prezentacja uzupełniona została wypowiedziami zaproszonych gości, którzy w tym roku przybyli w liczbie dorównującej słuchaczom poszczególnych paneli poświęconych LPG. Postulowali o udzielenie rządowego wsparcia w naszym kraju jak to ma miejsce w wielu krajach europejskich dla rozwoju rynku CNG i biometanu, którego ciągły brak skutecznie hamuje te paliwa i płynące z niego korzyści ekologiczne. Takie jednogłośne opinie wspólnie głoszone przez NGVA Europe i uczestników z częściowo odsłoniętą strategią PGNiG i informacjami, że CNG obecnie ma ogromną przewagę w pojazdach ciężarowych wśród paliw alternatywnych zapewnia nas, że będzie miało ono swoje miejsce i na naszym rynku krajowym. Czy będzie to nadal udział poniżej jednego procenta w całkowitym bilansie paliw samochodowych, czy też nastąpi jego zdecydowana zwyżka pokażą kolejne lata.
Podsumowanie
O autogazie się mówi. Są to paliwa stosowane w polskiej motoryzacji powszechnie. Zawsze rozróżnia się już LPG i CNG. Teraz zaczynają się pojawiać biopaliwa i LNG. Rynek kształtuje się ku klientowi. Branża gazownicza wspólnie ponosi za niego odpowiedzialność. Umacnia się i rozwija. Widać, że nie jest już możliwe zebranie wszystkich zainteresowanych podmiotów w jednym miejscu wystawowym, aby osiągnąć zamierzone cele. To pozwala sądzić, że przyszłoroczny kalendarz branży autogazu będzie jeszcze bardziej bogaty w wydarzenia.

Wydarzenia zrelacjonował
Gerard Bartłomiejczyk
Rzeczoznawca SITPNiG w zakresie gazownictwo
specjalność: technika i technologia wykorzystania CNG,
jako paliwa do napędu pojazdów mechanicznych
gerard.bartlomiejczyk@op.pl